5 sierpnia to jeden z kilku dni w roku, w którym upamiętniane są ofiary Wielkiego Terroru z lat 1937-1938. To właśnie 5 sierpnia 1937 roku weszła w życie uchwała Biura Politycznego Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii „O elementach antyradzieckich”, która dała impuls do najmasywniejszych represji politycznych reżimu stalinowskiego.
To właśnie 5 sierpnia na terenie Narodowego Rezerwatu Historycznego „Bykowniańskie Mogiły” zgromadzili się działacze organizacji społecznych stolicy oraz przedstawiciele społeczności polskiej i niemieckiej, aby uczcić pamięć ofiar represji.
Bykownia to miejsce, gdzie potajemnie zwożono i zakopywano zwłoki ofiar masowych mordów popełnionych na obywatelach Ukrainy różnych narodowości, w tym Polaków, w czasach stalinowskich w okresie tzw. Wielkiego Terroru. Liczbę zamordowanych, spoczywających tu w bezimiennych dołach śmierci, szacuje się na wiele tysięcy. Tu, jak w żadnym innym miejscu, czujemy wspólnotę polskich i ukraińskich losów.
Na Polskim Cmentarzu Wojennym w Bykowni oddają hołd ofiarom Wielkiego Terroru
Przedsięwzięcie otworzyła Tetiana Szeptycka, z-ca Dyrektora Generalnego Rezerwatu ds. Pracy Naukowej, która przybliżyła zebranym smutną historię powstania Narodowego Rezerwatu Historycznego „Bykowniańskie Mogiły”. Opowiedziała także o powstałej na terenie Rezerwatu wystawie pt. „Paleta Strzałów”, poświęconej artystom różnych narodowości, w tym polskiego pochodzenia, rozstrzelanym w bykowniańskim lesie.
Andrzej Amons – weteran organów prokuratury, pułkownik w st. sp., członek międzypaństwowej komisji badającej ofiary totalitaryzmu, członek komisji Rady Miejskiej m. Kijowa ds. przywrócenia praw zrehabilitowanym – przypomniał tragiczne karty historii naszego narodu – 1937 – 1938 lat – opowiedział o czasach „Wielkiej Czystki”, jaka ogarnęła cały związek sowiecki i której celem było zniszczenie rzeczywistych i urojonych wrogów stalina.
Andrzej Amons – weteran organów prokuratury, pułkownik w st. sp.
Referował także o tragicznych losach proboszcza parafii św. Aleksandra w Kijowie, ojca Zygmunta Kwaśniewskiego, aresztowanego 3 czerwca 1937 r. i straconego 21 września tego samego roku. Obecnie Pan Andrzej wydaje książkę poświęconą tej tematyce.
Wielki terror lat trzydziestych XX wieku nie złamał narodu ukraińskiego, jego ducha i odwagi. rosja odziedziczyła najgorsze tradycje stalinowskie, stała się państwem terrorystycznym i stanowi zagrożenie dla całego świata. Dziś ukraińscy obrońcy walczą o ostateczne pokonanie agresora i zapobieżenie dalszym próbom rosyjskiej federacji zniszczenia narodu ukraińskiego, naszej państwowości i szantażowania całej ludzkości.
Andżelika PŁAKSINA